بررسی ترکیب بانک بذر خاک محدوده مرزی و قسمت‌های مرکزی رویشگاه جنگلی (مطالعه موردی: حوضه واز در استان مازندران)

  تحقیق حاضر با هدف مقایسه خصوصیات بانک بذر خاک (تراکم، تشابه بانک بذر خاک با پوشش روزمینی و تنوع گونه­ای) قسمتهای مرکزی رویشگاه جنگلی و محدوده مرزی آن (مرز بین جنگل و مرتع) به‌عنوان دو رویشگاه با تراکم تاج‌پوشش درختی متفاوت انجام شد. در هر رویشگاه هفت ترانسکت با فاصله 25 متر از یکدیگر مستقر شدند. سپس نمونه­های خاک از اعماق 5-0 و 10-5 سانتی‌متری از داخل پلاتهای 2 مترمربعی برداشت و پس از اعمال تیمار سرما به گلخانه منتقل و کشت شدند. بذرهای ظهور یافته هر دو هفته یکبار شناسایی و حذف گردید. تشابه بانک بذر با پوشش روزمینی با استفاده از شاخص تشابه سورنسون و تنوع گونه­ای با استفاده از شاخص تنوع شانون- وینر محاسبه گردید. در نهایت خصوصیات بانک بذر خاک (تراکم، تشابه بانک بذر خاک با پوشش روزمینی و تنوع گونه‌ای) با استفاده از آزمون t مستقل بین دو رویشگاه مقایسه شد. نتایج نشان داد که تراکم، تنوع گونه­ای بانک بذر خاک در منطقه مرزی به‌طور معنی­داری بیشتر از منطقه مرکزی جنگلی بود. در هر دو رویشگاه تشابه ضعیفی بین بانک بذر خاک با پوشش روزمینی وجود داشت. ضمن اینکه تشابه بانک بذر خاک با پوشش روزمینی عمق سطحی در منطقه جنگلی به‌طور معنی­داری بیشتر از محدوده جنگل- مرتع بود. تراکم و تنوع گونه­ای بانک بذر نیز در عمق سطحی به‌طور معنی­داری بیشتر از عمق پایینی بود. به‌طور کلی می­توان گفت که منطقه مرزی به‌علت داشتن فضای بازتر تاج‌پوشش درختی، موقعیت قرارگیری و تنوع گونه­ای بیشتر نسبت به قسمتهای داخلی مرکزی دارای بانک بذر غنی­تری می­باشد.